aspripetraxexaspri

Ψήφισαν άραγε πριν από τον χορό του Ζαλόγγου; H Τζαβέλλαινα έστησε κάλπη και παραβάν για να εκφράσουν ελεύθερα και ανεπηρέαστα οι Σουλιώτισσες την άποψή τους προτού πηδήξουν στον γκρεμό; Εθεσε το ζήτημα με δημοκρατικές διαδικασίες και με δάκρυα στα μάτια ο Σαμουήλ στο Κούγκι, προτού βάλει τον δαυλό στα μπαρουτοβάρελα; Ζήτησε να σηκώσουν το χέρι τους ψηλά όσοι συμφωνούσαν μαζί του να τιναχθούν στον αέρα; Οχι, από όσο διδάσκει η σχολική ιστορία. Κανέναν δεν ρώτησαν, του κεφαλιού τους έκαναν οι εθνικές ηρωίδες και οι ήρωες.

Ο Πρόεδρος Ππαππαδόπουλλλλος, όμως, με το δάκρυ να μισοκρέμεται στο μάτι, ζητεί από τους Ελληνοκυπρίους με την ψήφο τους να τινάξουν στον αέρα το Σχέδιο Αναν, με τη θέλησή τους να απορρίψουν τη συνύπαρξη των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο, κρυμμένοι πίσω από παραβάν να ανατρέψουν την πορεία διευθέτησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων - άραγε αυτό αποτελεί ένδειξη ότι έχουμε προοδεύσει ως έθνος όσοι δηλώνουμε Ελληνες και απόγονοι αυτών των ηρωικών Αρβανιτών και Αρβανιτισσών;

Οχι, μου φαίνεται, ημερολόγιό μου· δάκρυα και ψήφοι δεν πάνε μαζί. Αν τα δάκρυα είναι ειλικρινή, είναι επικίνδυνα γιατί δηλώνουν έλλειψη ψυχραιμίας, μειωμένη δυνατότητα λογικής αξιολόγησης της κατάστασης, ανικανότητα εκτίμησης της θέσης στην οποία βρίσκονται η Ελλάδα και η Κύπρος· αν τα δάκρυα είναι θεατρινίστικα, είναι εξίσου επικίνδυνα διότι ο Πρόεδρος της Κύπρου με ψυχρή και υπολογισμένη τακτική προσπαθεί να παρασύρει τους συμπατριώτες του σε λύσεις που θα στηρίζονται σε αυτό που ο Πρόεδρος της Ελλάδας ζήτησε να μείνει στην άκρη: στο συναίσθημα. [...]

Δηλαδή, ήταν πολύ κακός στο διάγγελμά του ο Ττάσσος, που αρνητής της συμφιλίωσης ήταν στη Ζυρίχη, νέο παιδί τότε, αρνητής παραμένει και σήμερα, γέροντας πια. Θα έπρεπε να νοιάζεται για τον κόσμο όπου θα ζήσουν οι νεότεροι και όχι να συμμαχεί με τον παλιό του εχθρό, τον Ραούφ Ντενκτάς, σε κοινό σκοπό - να δικαιώσουν τα νιάτα τους, να μην κληθούν ποτέ να δώσουν πολιτικό λογαριασμό για τις σφαγές, τις δολοφονίες, τα συρματοπλέγματα, τους αγνοουμένους. Οσο η Κύπρος μένει χωρισμένη, η γενιά που οδήγησε στην καταστροφή του 1964 και του 1974 μπορεί να δηλώνει δικαιωμένη. Μου φαίνεται πως αυτό τους νοιάζει περισσότερο από όλα τους κοινοτάρχες και των δύο πλευρών: η ιστορική δικαίωση.

Από τη μια τον άκουγα να εξηγεί, σαν διεθνώς αναγνωρισμένος διαχειριστής offshore εταιρειών, ότι υπάρχει κίνδυνος να «σημειωθεί πτώση στην αξία των ομολόγων, όπως έγινε στο Χρηματιστήριο», προκειμένου να παρασύρει στο «Οχι» τους πρόσφυγες που θα αποζημιωθούν εν μέρει με ομόλογα για τις περιουσίες τους - ενώ από την άλλη επικαλούνταν το «αίσθημα ευθύνης απέναντι στην Ιστορία, το παρόν και το μέλλον της Κύπρου και του λαού μας», ξανά για να ψηφίσουν οι Κύπριοι «Οχι».

Δεν γίνεται, δεν πάει· το αίσθημα ευθύνης και η Ιστορία δεν έχουν σχέση με χρηματιστήρια και ομόλογα, με τις τιμές των οικοπέδων στο Σούλι ή στα Κατεχόμενα. Αυτά λύνονται με πενταροδεκάρες. Το θέαμα της διχοτομημένης Λευκωσίας όμως είναι πέραν οικονομικού κόστους και την ευθύνη για τη διατήρησή του θα την έχει όποιος πει «Οχι» στο δημοψήφισμα. Αυτός θα πρέπει να εξηγεί γιατί η κυπριακή πρωτεύουσα παραμένει η τελευταία πόλη με «τείχος του αίσχους» στον κόσμο, αυτόν θα βαραίνει το αίσχος.

Ακόμη και ότι «Από την ημέρα που επέστρεψα από τη Λουκέρνη αφιέρωσα όλον μου τον χρόνο για να μελετήσω με τους συνεργάτες μου και τους λειτουργούς του κράτους το τελικό Σχέδιο Αναν σε όλες του τις πτυχές» είπε ο πρόεδρος για να δείξει πως είναι προϊόν βαθιάς σκέψης η απόρριψη - μα τότε γιατί το απέρριψε από τη Λουκέρνη κιόλας;

Για όλα αυτά λίγο φτηνή μου φάνηκε η επιχειρηματολογία του Ππαππαδδόπουλλλου - πολυσυλλεκτική. Στον πυρήνα της όμως υπάρχει η λογική του αλυτρωτισμού και της εκδίκησης κατά του Τούρκου, καλυμμένη με την προβιά της αγωνίας ότι δεν θα είναι λειτουργική η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Οταν δεν θέλει κανείς, τα πάντα μπορεί να κάνει μη λειτουργικά - οι δημοκρατίες στηρίζονται στη συναίνεση, στη δέσμευση ότι θα γίνουν σεβαστοί οι θεμελιώδεις κανόνες. Και τα περί «μη λειτουργικότητας» δεν δείχνουν τίποτε άλλο παρά τη δική του πρόθεση να μη δεχθεί αυτούς τους κανόνες. Αλλά ως πότε οι δυναμικές αρνητικές μειοψηφίες θα αφήνονται να καθορίζουν τις τύχες της Κύπρου;

Αυτό δεν ήταν διάγγελμα, ήταν βρικολάκιασμα του πνεύματος του 1960. Ο όχλος που τον ανέμενε στην είσοδο του Προεδρικού το επιβεβαίωσε: «Τάσο πολέμα, σου δίνουμε το αίμα» κραύγαζε προς τον αγαπημένο του πρόεδρο. Ανατρίχιασα: δεν φτάνει τόσο αίμα που χύθηκε και από τις δυο πλευρές; Δεν ξεδίψασαν ακόμη οι φανατικοί; Οταν πριν από ένα χρόνο, στις κυπριακές εκλογές, κάποιοι υποστήριζαν ότι «αριστερή ψήφος σημαίνει ψήφο στον Κληρίδη», εισέπρατταν τους προπηλακισμούς και τη χλεύη του ΑΚΕΛ. Ας ξεμπερδέψουν τώρα οι πάλαι ποτέ «σύντροφοι» με τον πρόεδρο που εξέλεξαν. Εύχομαι ειλικρινά να τα καταφέρουν... Κατά τα άλλα, είναι λυπηρό, αλλά και πάλι η ηγεσία της κυπριακής Δεξιάς (Αναστασιάδης) αποδεικνύεται προοδευτικότερη πολλών «προοδευτικών».

Παναγιώτης Τυβίγγιος σε προσωρινή παρέκκλιση