3.1.06
χωνεύοντας.
-της emotional anaemia.
Τόσες μέρες κι ακόμα να χωνέψω όσα έφαγα φέτος. Αποσκοπώντας να συμβάλλω στη χώνεψη, τη δικιά μου και τη δικιά σου, θα σου σερβίρω αποσπάσματα κειμένου, που φέρει τον τίτλο «ο κοιλιόδουλος και ο φαγάς» και συνέθεσε με μεράκι ο διάσημος chef Ονορέ ντε Μπαλζάκ. Για λόγους γευστικής ισορροπίας, τα εν λόγω αποσπάσματα τα συνοδεύω με εικόνες, που διαθέτουν εξαιρετικό bouquet, προσωπική αρχιτεκτονική και έντονη ορυκτώδη επίγευση, δημιουργήματα ενός, απ’ ό,τι φαίνεται δυνατού γλεντζέ. Aπό εκείνους που παράγουν αφειδώς τα εύφορα όρη της Γεωργίας. Οι εικόνες είναι chateau Nikolai Aslanovich Pirosmanashvili ( 1862 - 1918 ), γνωστού και ως Πιροσμάνι.
Γράφει ο chef:
[...]
Το λιγότερο αξιεκτίμητο πρόσωπο της γαστρονομίας είναι, αναντίρρητα, ο κοιλιόδουλος. Ο κοιλιόδουλος τρώει...,πάλι τρώει....,συνεχώς τρώει, αλλά χωρίς μέθοδο χωρίς ευφυΐα, χωρίς πνεύμα. Τρώει γιατί πεινάει. Πάντα γιατί πεινάει. Πρόκειται για μια σωματική προδιάθεση, ανεξάρτητη από το πνεύμα του, για μιαν ακόρεστη όρεξη, για μια κυριαρχική ανάγκη των αισθήσεων.
Ο κοιλιόδουλος είναι κάτι πολύ περισσότερο από ζώο και πολύ λιγότερο από άνθρωπο.
Εσείς οι αμφιτρύονες που το τραπέζι σας είναι πάντα πλούσιο, να προσέχετε αυτόν τον καταστροφέα· θα καταβροχθίσει το φαγητό σας χωρίς να αισθανθεί ότι του προσφέρατε κάποια ευχαρίστηση, χωρίς να το βρει ούτε καλό ούτε κακό: θανάσιμη ύβρις!
Άρα το να δώσει κανείς τα λεπτομερή χαρακτηριστικά αυτού του τόσο επικίνδυνου προσώπου, αποτελεί πραγματική υπηρεσία στην κοινωνία.
Απαριθμώντας τα χαρακτηριστικά του κοιλιόδουλου ο chef Μπαλζάκ, επηρεασμένος, όπως έχει δηλώσει, από τους λαμπερούς, διάσημους, την εποχή εκείνη, chefs, Γκαλλ και Λαβατέρ, δημιουργεί μια, πηχτή, σουρεαλιστικής υφής, σως:
Ο κοιλιόδουλος έχει κατά κανόνα το ανάστημα που απαιτείται σήμερα για τους γρεναδιέρους της εθνοφρουράς στο Παρίσι: ένα μέτρο κι εβδομήντα· οι ώμοι του είναι πλατιοί, στρογγυλοί ή τουρλωτοί· η χοντρή κοιλιά του προεξέχει· το βάρος του σώματός του έχει κάνει τα κοντά και χοντρά πόδια του να στραβώσουν προς τα μέσα· οι πατούσες του έχουν γίνει πλάκα. Τα χέρια του είναι φαρδιά και κοντά, τα δάχτυλα άνισα και παραμορφωμένα από τεράστιους ρόζους, τα νύχια χοντρά, τραχιά και κίτρινα, το κεφάλι πελώριο, τα μαλλιά πυκνά, το μέτωπο χαμηλό, τα αυτιά κόκκινα της φωτιάς, η μύτη χοντρή,, τα ρουθούνια ανοιχτά, τα μάτια μικρά, θαμπά, πρησμένα, νερουλιασμένα. Το στόμα του είναι μια σχισμή που φτάνει ως τ’ αυτιά –πρόκειται για το χαρακτηριστικό του σημάδι- τα χείλια παχιά και κυανώδη, τα δόντια φαρδιά, κοντά, τολμηρά και κίτρινα, το πηγούνι στρογγυλό με τριπλό προγούλι, τα μάγουλα ροδοκόκκινα.
Στο τραπέζι δεν σηκώνει ποτέ το βλέμμα του, καταβροχθίζει με τα μάτια όπως και με το στόμα· ξεσφίγγει τα δόντια μόνο για να φάει· ποτέ μια αστεία κουβέντα, αυτό το αλάτι όλων των καλών γευμάτων, ακόμα και των κακών· τα πάντα μπαίνουν στο στόμα του αλλά τίποτα δε βγαίνει! Ποτέ μια ματιά στην όμορφη διπλανή του, ποτέ λίγη προσοχή, έστω επιπόλαια, ποτέ κάποια φιλοφρόνηση, έστω η ελάχιστη· καμιά φορά τη σπρώχνει με τους αγκώνες, αλλά γιατί του χρειάζεται χώρος, και πολύ συχνά οι συνδαιτημόνες φτάνουν να βρίσκονται ό ένας πάνω στον άλλο.
Τέλος είναι απόλυτα αφοσιωμένος στο πιάτο του, που θα ήθελε να έχει τη χωρητικότητα μιας τεράστιας πιατέλας.
Πώς να μιλήσω για ευφυΐα, για πνεύμα ενός τέτοιου ατόμου; Ούτε που υπάρχουν. Μετά το φαγητό ο κοιλιόδουλος κοιμάται, ροχαλίζει, μουγκρίζει.
Και ο chef καταλήγει, θριαμβευτής, με ένα ξαφνιαστικό και κοινότοπο ταυτοχρόνως, γευστικότατο dessert, ένα mousse à l' hyperbole:
Παρ’ όλα αυτά, θα προτιμούσα χίλιες φορές να ήμουν ο πιο κοιλιόδουλος των κοιλιόδουλων, παρά να μην έχω κανένα διακριτικό γνώρισμα στον τομέα της γαστρονομίας: τίποτα δεν είναι πιο οδυνηρό από το να είσαι όπως όλος ο κόσμος. Ένας ασυνάρτητος συγγραφέας, αλλά χορταστικά ασυνάρτητος, αξίζει για μένα περισσότερο από ένα μέτριο συγγραφέα, ένα συγγραφέα που σαν κι αυτόν μπορεί να είναι όλος ο κόσμος. Η ασυναρτησία είναι η ιδιοφυΐα της βλακείας. Το ίδιο συμβαίνει στη γαστρονομία με την κοιλιοδουλεία.
Η μετάφραση είναι του Τίτου Πατρίκιου. Το βιβλίαράκι, που τιτλοφορείται "Πραγματεία περί των Νεωτέρων Διεγερτικών", το κυκλοφόρησαν το 1993 οι εκδόσεις Ολκός.
*
κάνε κλικ βρε και στις εικόνες.
*
Comments:
Χαίρε σύντροφε και συναγωνιστή!
Με βρήκες πριν σε βρω, αλλά μάλλον ήταν μοιραίο :)
Με ερέθισε λίγο το κείμενο του κυρίου Μπαλζάκ, κυρίως επειδή προτείνω ένα σημαντικό λάθος (μεταφραστικό ίσως;): ο κοιλιόδουλος δεν τρώει επειδή πεινάει - τρώει για να τρώει. Το φαγητό σαν αυτοσκοπός, όχι σαν ένστικτο ή από ανάγκη.
Με άλλα λόγια, μη μου πειράζετε τους κοιλιόδουλους, γιατί προκύπτει μια ισοπέδωση αξιών και ιδεών, άλογο πράμα.
- Ιδανικά, αξίες, πολιτισμός, ιδεώδη, πρότυπα.
- Μακαρόνια με κυμά.
Αν η ειρωνία που διακρίνω στο κείμενο δεν υπάρχει, παρακαλώ να με απαλλάξετε λόγω μειωμένης αντίληψης!
Με βρήκες πριν σε βρω, αλλά μάλλον ήταν μοιραίο :)
Με ερέθισε λίγο το κείμενο του κυρίου Μπαλζάκ, κυρίως επειδή προτείνω ένα σημαντικό λάθος (μεταφραστικό ίσως;): ο κοιλιόδουλος δεν τρώει επειδή πεινάει - τρώει για να τρώει. Το φαγητό σαν αυτοσκοπός, όχι σαν ένστικτο ή από ανάγκη.
Με άλλα λόγια, μη μου πειράζετε τους κοιλιόδουλους, γιατί προκύπτει μια ισοπέδωση αξιών και ιδεών, άλογο πράμα.
- Ιδανικά, αξίες, πολιτισμός, ιδεώδη, πρότυπα.
- Μακαρόνια με κυμά.
Αν η ειρωνία που διακρίνω στο κείμενο δεν υπάρχει, παρακαλώ να με απαλλάξετε λόγω μειωμένης αντίληψης!
Παραλίγο να σου γράψω κατεβατό εξηγώντας. Αντ' αυτού θα είμαι σύντομος: νομίζω ότι ο chef Μπαλζάκ έχει δίκιο, δεν χρειάζεται διόρθωση. Φοβούμαι δε ότι ο chef δεν επιδεικνύει ίχνος χιούμορ, ή ειρωνείας, στο συγκεκριμένο (ωραίο κατ εμέ) κείμενο. Μόνο σαρκασμό διακρίνω. Αντιθέτως εγώ διακατέχομαι από ελαφρότερο πνεύμα. Ελπίζω να έγινε κατανοητό. You never know ξέρεις. Συμμερίζομαι το αίσθημα στοργής έναντι των κοιλιοδούλων, πράγμα που εξηγεί το γιατί μου αρέσουν τα μακαρόνια με κιμά. Ή μήπως συμβαίνει το αντίθετο; Χάρηκα πολύ που βρεθήκαμε σύντροφε.
Ο σαρκασμός κάνει καλό στη χώνεψη... Άλλο ένα μαγειρικό κείμενο που δεν πρόκειται να μπορέσω ποτέ να γράψω ή να στήσω( όπως λέμε put together)εγώ. Τουλάχιστον,μπορώ να εμπνευστώ από αυτό.
Ευχαριστώ για την διόρθωση - δε χρειάζεται ανάλυση, απλά υπέθεσα οτι το κείμενο είναι μέρος ενός συνόλου και μπλα μπλα. Λέγεται και συνωμοσιολογία το λάθος μου - έβαλα ερωτηματικά στο προφανές :)
Δεν είμαι σίγουρη ότι τα θυμάμαι καλά, κάπταιν, και δεν έχω χρόνο να γουγλίσω, αλλά θα τολμήσω να στηριχτώ στη μνήμη μου και εξ αυτού να πω ότι ο μάστορης Ονώριος ίσως είναι και αυτοσαρκαστικός εδώ, καθώς έτρωγε τον άμπακο στην καθησιά του.
Έχω ένα βιβλίο που έχει και το αγαπημένο μενού δείπνου του μάστορη -- δεν θα το πιστεύετε! θα δω αν το βρω το βράδυ η άτακτος (στα βιβλία) κόρη.
Έχω ένα βιβλίο που έχει και το αγαπημένο μενού δείπνου του μάστορη -- δεν θα το πιστεύετε! θα δω αν το βρω το βράδυ η άτακτος (στα βιβλία) κόρη.
Ω μα κόρη άτακτη (στα βιβλία -και καλά κάνετε), ο μαιτρ Ονορέ δεν κατέβασε ποτέ του τον άμπακο επειδή πεινούσε, ο μαιτρ έτρωγε γιατί το πνεύμα του αναζητούσε απελπισμένα όλες τις πιθανές εκφάνσεις του εύγευστου. Δεν ήσαν γεύματα αυτά, ήσαν, όπως έχει ήδη παρατηρήσει ο Μοντ y Πιτόν, "otras inquisitiones, filosóficos..." Κι έπειτα ο μαιτρ δεν έμοιαζε σχεδόν καθόλου με το πορτραίτο του κοιλιόδουλου που έπλασε. Αν βρείτε κάτι ωστόσο, είμαι όλος μάτια.
(Προς αποφυγή παρεξηγήσεων μου αρέσει πολύ ο Ονώριος. Μου το κόλλησε ο Μαρξ.)
(Προς αποφυγή παρεξηγήσεων μου αρέσει πολύ ο Ονώριος. Μου το κόλλησε ο Μαρξ.)
Δεν βρήκα το βιβλίο μου... Όμως νομίζω ότι είναι ο Μάρκος Κουρλάνσκυς (που έχει γράψει καταπληκτικά βιβλία σχετιζόμενα με την τροφή και την ιστορία --για το αλάτι, για την βασκική ιστορία του κόσμου, το μπακαλιάρο κλπ) που έχει στο Choice Cuts εκτενή αναφορά στο φίλο μας. Σε κάτι σημειώσεις μου για κάτι που δε γράφτηκε ποτέ, βρίσκω
"Ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ αν δεν είχε ένα σωστό δείπνο, δεν μπορούσε να γράψει. Το «σωστό δείπνο» αποτελούνταν από μια ντουζίνα παϊδάκια, μια πάπια, μια εκατοντάδα στρείδια, δώδεκα αχλάδια και γλυκάκια για τη χώνεψη".
Ήταν ζουμπουρλούδικο αγόρι ο Ονωριος ο γλυκός μου.
(Το άγαλμα είναι συγκλονιστικό. Ο Μοντ υ Πυτόν επίσης - τα ρέστα μου.
Ο Μαρξ ήταν άραγε καλοφαγάς; Παντως το Μανιφέστο γραφτηκε στη Βρυξέλλαμ σε χώρο - το σπίτι του κύκνου- όπου σήμερα στεγάζεται εστιατόριο αστεράτο μισλέν)
"Ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ αν δεν είχε ένα σωστό δείπνο, δεν μπορούσε να γράψει. Το «σωστό δείπνο» αποτελούνταν από μια ντουζίνα παϊδάκια, μια πάπια, μια εκατοντάδα στρείδια, δώδεκα αχλάδια και γλυκάκια για τη χώνεψη".
Ήταν ζουμπουρλούδικο αγόρι ο Ονωριος ο γλυκός μου.
(Το άγαλμα είναι συγκλονιστικό. Ο Μοντ υ Πυτόν επίσης - τα ρέστα μου.
Ο Μαρξ ήταν άραγε καλοφαγάς; Παντως το Μανιφέστο γραφτηκε στη Βρυξέλλαμ σε χώρο - το σπίτι του κύκνου- όπου σήμερα στεγάζεται εστιατόριο αστεράτο μισλέν)
Ροδιά, πρέπει να σου πω ότι τον "Μάγειρα κτλ" τον είδα στο βίντεο και μάλιστα στο fast forward. Έκανα το λάθος να ενδιαφερθώ αποκλειστικά για την Helen Mirren, την οποία παρακολουθώ από τότε που την είδα γυμνή στο Savage Messiah. Αν θυμάμαι καλά στο δεύτερο έργο ο πρωταγωνιστής ήθελε να διαλύσει τον δεσμό τους. Αυτό δεν μπόρεσα να το καταλάβω τότε και βαρυστομάχιασα. Θαυμάσια ηθοποιός. Αλήθεια. Όπως καταλαβαίνεις, η όρεξη μου έμεινε, δυστυχώς, ανεπηρέαστη.
*
*
Αγαπητέ μου kuk,
Με τύψεις συνειδητοποιώ, πόσο άργησα να δω την αφιέρωσή σου. Σ' ευχαριστώ. Η διακριτική σου ευγένεια με συγκινεί. Ξέρεις η φράση που σου άρεσε και που της έκανες μαζί με μένα την τιμή να την περιλάβεις στο άρθρο σου για τα Νέα (κι αυτό σήμερα το είδα), εννοούσε πρωτίστως εσένα.
Δεν μ' αρέσει να πλέκω τα εγκώμια των ανθρώπων, ειδικά όταν αυτό γίνεται ενώπιον κοινού. Σεμνύνομαι. Και αυτό γιατί πάντα, ένα διάβασμα δικό σου, με πάει παρά πέρα. Με κάνει να σκεφτώ κάτι άλλο. Μου δίνει ένα σπρώξιμο στη σκέψη, με μια φρεσκάδα όμως. Κι αυτή τη φρεσκάδα, ο εσωστρεφής εαυτός μου και το εσωστρεφές μου Blog, τα έχουν ανάγκη. Είναι η φρεσκάδα ενός ανοιχτού παραθύρου που δείχνει απ' έξω τον κόσμο. Και έχω ανάγκη να θυμάμαι οτι απ' έξω υπάρχει δροσερός κι όμορφος κόσμος. Κι όταν τελειώσω την ομφαλοσκόπηση, θα τον βρω. Είναι που χρειάζεται κι αυτή η ομφαλοσκόπηση. Γι αυτό δεν την αφήνω. Είναι που το απ' έξω φωτίζεται από το μέσα. Κι αν το μέσα δεν έχει φως, το απ' έξω είναι μουντό.
Όπως σκοτεινό είναι το μέσα του κοιλιόδουλου που δεν αντιλαμβάνεται τα χρώματα και τ' αρώματα των πιάτων, αλλά μ' ένα αταβιστικό τρόπο, προσπαθεί να ενσωματώσει στην ψυχή του την ενέργεια όσο περισσότερης τροφής γίνεται.
Φλυαρώ, έ! Είναι που η συγκίνηση με κάνει πάντα φλύαρη. Και η αμηχανία. Η αμηχανία μπροστά στην ειλικρινή, πηγαία ευγένεια και την γενναιοδωρία. Τώρα καταλαβαίνω γιατί το έξω που μου δείχνεις έχει τόσο ωραία χρώματα. Γιατίφωτίζεται από το μέσα σου.
Ευχαριστώ πολύ kuk. και για το άρθρο και για την μνεία στο άρθρο.
Δημοσίευση σχολίου
Με τύψεις συνειδητοποιώ, πόσο άργησα να δω την αφιέρωσή σου. Σ' ευχαριστώ. Η διακριτική σου ευγένεια με συγκινεί. Ξέρεις η φράση που σου άρεσε και που της έκανες μαζί με μένα την τιμή να την περιλάβεις στο άρθρο σου για τα Νέα (κι αυτό σήμερα το είδα), εννοούσε πρωτίστως εσένα.
Δεν μ' αρέσει να πλέκω τα εγκώμια των ανθρώπων, ειδικά όταν αυτό γίνεται ενώπιον κοινού. Σεμνύνομαι. Και αυτό γιατί πάντα, ένα διάβασμα δικό σου, με πάει παρά πέρα. Με κάνει να σκεφτώ κάτι άλλο. Μου δίνει ένα σπρώξιμο στη σκέψη, με μια φρεσκάδα όμως. Κι αυτή τη φρεσκάδα, ο εσωστρεφής εαυτός μου και το εσωστρεφές μου Blog, τα έχουν ανάγκη. Είναι η φρεσκάδα ενός ανοιχτού παραθύρου που δείχνει απ' έξω τον κόσμο. Και έχω ανάγκη να θυμάμαι οτι απ' έξω υπάρχει δροσερός κι όμορφος κόσμος. Κι όταν τελειώσω την ομφαλοσκόπηση, θα τον βρω. Είναι που χρειάζεται κι αυτή η ομφαλοσκόπηση. Γι αυτό δεν την αφήνω. Είναι που το απ' έξω φωτίζεται από το μέσα. Κι αν το μέσα δεν έχει φως, το απ' έξω είναι μουντό.
Όπως σκοτεινό είναι το μέσα του κοιλιόδουλου που δεν αντιλαμβάνεται τα χρώματα και τ' αρώματα των πιάτων, αλλά μ' ένα αταβιστικό τρόπο, προσπαθεί να ενσωματώσει στην ψυχή του την ενέργεια όσο περισσότερης τροφής γίνεται.
Φλυαρώ, έ! Είναι που η συγκίνηση με κάνει πάντα φλύαρη. Και η αμηχανία. Η αμηχανία μπροστά στην ειλικρινή, πηγαία ευγένεια και την γενναιοδωρία. Τώρα καταλαβαίνω γιατί το έξω που μου δείχνεις έχει τόσο ωραία χρώματα. Γιατίφωτίζεται από το μέσα σου.
Ευχαριστώ πολύ kuk. και για το άρθρο και για την μνεία στο άρθρο.
