<$BlogRSDUrl$>

9.1.06

αυτογνωσία ένα 

-του γιατρού.



*
Στην "Επικράτεια των Σημείων", το βιβλιαράκι του μακαρίτη Ρολάν Μπαρτ για την Ιαπωνία, δημοσιεύεται ένα απόκομμα της εφημερίδας Kobe Shinbun, όπου αναγγέλλεται σειρά διαλέξεων του Μπαρτ σε ιαπωνικά πανεπιστήμια. Στο απόκομμα βλέπει κανείς και μια φωτογραφία του συγγραφέα:



Σχολιάζει στο πλάι ο Μπαρτ:
Αυτός ο δυτικός ομιλητής, από τότε που τον αναφέρει η Kobe Shinbun παρουσιάζεται γιαπωνεζοποιημένος, τα μάτια τραβηγμένα, η κόρη του ματιού μαυρισμένη από τη γιαπωνέζικη φωτογραφία.


Στην απέναντι σελίδα θα δεις άλλη μια φωτογραφία:

Σχόλιο, λεζάντα, του Μπαρτ:
Από τη μεριά του, ο νεαρός ηθοποιός Teturo Tanba παίζοντας τον Anthony Perkins, χάνει [...] τα ασιατικά του μάτια. Τι είναι λοιπόν το πρόσωπο μας αν όχι μια αναφορά;

*
Ανάλογη, μυστηριώδη για εμένα, απογιαπωνεζοποίηση διαπιστώνει κανείς ξεφυλλίζοντας τα περισσότερα γιαπωνέζικα κόμικς. Δες λόγου χάρη το από κάτω, τυπικό, "πορτραίτο" Γιαπωνέζας κόρης:




Έχω μάλιστα την εντύπωση ότι όταν οι Γιαπωνέζοι σχεδιάζουν άλλους ασιάτες, αποδίδουν πιστότερα τα χαρακτηριστικά τους.

Σε κάνει να αναρρωτιέσαι τι στο καλό βλέπουμε όταν κυτταζόμαστε στον καθρέφτη.

*

η επικράτεια των σημείων-μετάφραση Κατερίνα Παπαϊακώβου-εκδόσεις Ράππα
*
Εξώφυλλο του δέκατου τόμου της σειράς Yokohama Kaidashi Kiko ή YKK, του θαυμάσιου Hitoshi Ashinano (κάποτε θα σου στείλω διευθύνσεις, για την ώρα πρόσεχε μη μπλέξεις: είναι άκρως εθιστικό.) Το διάλεξα επίτηδες για να μην πεις ότι η απογιαπωνεζοποίηση γίνεται για λόγους διεθνούς μάρκετινγκ. Το κόμικς κυκλοφορεί, δέκα χρόνια τώρα, μόνο στην Ιαπωνία (και το internet, δωρεάν) κι, απ ό,τι φαίνεται, δεν έχει ελπίδα διεθνούς καρριέρας.
*
Να θυμάσαι ότι μάνγκα στην Ιαπωνία σημαίνει τιράζ εκατομμυρίων αντιτύπων. Οι έπιτυχημένοι Ιάπωνες μανγκάκα είναι από τους πλουσιότερους ανθρώπους της χώρας.

(συνεχίζεται)


buzz it!

 

Comments:
"Σε κάνει να αναρρωτιέσαι τι στο καλό βλέπουμε όταν κυτταζόμαστε στον καθρέφτη".

Μου πατήσατε τον κάλλο. Του ποδιού,όχι του μυαλού, αυτός δεν πατιέται με τίποτε. Κοίτα σύμπτωση. Έρχομαι από κηδεία μέντορος αρχαιολόγου που μου μετέδωσε ( μεταξύ δεκάδων άλλων πραγμάτων) τη μανία να ψάχνω στα αρχαία κείμενα για τη εναγώνια αναζήτηση της ταυτότητας από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας. Είναι ένα θέμα που απασχολεί πολύ εμάς τους "mixed grill",ξεύρετε.

Από την απουσία του καθρέφτη για τους άντρες στην ελληνική αρχαιότητα μέχρι την εφεύρεση της ψυχανάλυσης.

Το 2001 κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ολκός το βιβλίο της Francoise Frontisi-Ducroux κ του Jean Pierre Vernant " Το μάτι του καθρέφτη" σε επιμέλεια Παντελή Μπουκάλα. Διαβάστε το s'il vous plait σε περίπτωση που δεν το έχετε διαβάσει ήδη.Γιατί οι ομηρικοί ήρωες δεν κοιταζόντουσαν ποτέ στον καθρέφτη αλλά αναζητούσαν την ταυτότητά τους στά μάτια των γυναικών που τους αγάπησαν; Γιατί ο Οδυσσέας θα γινόταν ξανά βασιλιάς στην Ιθάκη μόνον εαν καθρεφτιζόταν ως τέτοιος στα μάτια της Πηνελόπης; Αυτά κ άλλα πολλά αναλύονται στο βιβλίο αυτό.Είναι συγκλονιστικό.

Και εαν σας έρθει καμια τρελλή ιδέα να μου αφιερώσετε κάποιο ποστ ( λέμε τώρα...) ας είναι για τα είδωλα στους καθρέφτες κ την αναζήτηση της ταυτότητας... Ωραίος ο μάγειρας,θράσσος που το έχει, ε; Γνήσιος ήρωας του Μενάνδρου.

Εξαιρετικό αυτό το ποστ.Εξαιρετικό! Με αυτά να ασχολείστε. Μην σπαταλάτε τον ωραίο σας κ πολύτιμο σαρκασμό στα μαγειρικά.Αφενός, αυτό μπορώ να το κάνω μέχρι κ εγώ. Αφετέρου,τα μαγειρικά έχουν καλυφθεί με 3 δάχτυλα λίπος κ δεν τα πιάνει τίποτε κ με τίποτε πλέον κ σε αυτήν την ηλικία μάλιστα...

ΥΓ BTW, ωραίος ο γιατρός, indeed. " Δεν μπορώ μανα μ' δεν μπορώ. Σήκω να φέρεις το γιατρό" που λέμε κ στη Μεσσηνία. ;-)
 
Πριν από καιρό έπαιζε μια είδηση στα κανάλια για μία κρέμα ξασπρίσματος, πολύ δημοφιλή στην Ιαπωνία. Οι γιαπωνέζες θέλουν να αποκτήσουν λευκό δέρμα. Να είναι ξανθές, με γαλάζια μάτια*. Είχα πάει στο Πεκίνο. Οι διαφημίσεις, ακόμη και των εγχώριων προϊόντων παρουσιάζουν Δυτικούς. Αυτό είναι το πρότυπο, αυτό και το σημείο αναφοράς (Δυτικούς σε σχέση με τι;)

*Tην Candy Candy τη θυμάστε;
 
Ναι κ οι λευκοί ψήνονται τα καλοκαίρια στις παραλίες να γίνουν μαύροι. Οπότε;
 
Εξαιρετικό το θέμα, αλλά και το σχόλιο του Αθήναιου επίσης.
Οι εικόνες... το αγαπημένο μαράζι -αυτό θα με φάει!?

Η πιο διαδεδομένη αισθητική επέμβαση στην Ιαπωνία είναι η πλαστική βλεφάρων για να "γίνονται" τα μάτια στρογγυλά.

..και μεις τα βάφουμε με τέχνη, να τα λοξεύουμε..
 
Αγαπητέ μου «γλωσσοδέτη»,

Το ερώτημα σου περί του τι «βλέπουμε όταν κοιταζόμαστε στον καθρέπτη», με ερέθισε σφόδρα.
Γιατί, ο καθρέπτης είναι αναπόσπαστο τμήμα της υπόστασης μιας κυρίας, αν δεν αποτελεί κιόλας τη υπόσταση της, «καθεαυτήν».
Οι φωτογραφίες, που παραθέτεις, υποβάλουν πάντως και μία απάντηση στο ε-ρώτημα. Βλέπουμε ότι έχουμε μάθει να βλέπουμε. Θα πρόσθετα και ότι αντι-λαμβανόμαστε ότι έχουμε μάθει να αντιλαμβανόμαστε.
Η ίδια η γλώσσα, άλλωστε, λειτουργεί και ως φίλτρο για να μας χειραγωγεί σε δεδομένες παραστάσεις, ερήμην μας. Ας θυμηθούμε αίφνης την ελληνοποίηση των ξενικών ονομάτων, όπως Καρτέσιος αντί Ντεκάρτ ή κρεατοσφαιρίδιον αντί κιοφτές. Και ας μην τα αποδίδουμε όλα στον εθνικισμό, διότι το φαινόμενο είναι και διεθνές και διαχρονικό. Οι Ρωμαίοι εκλατίνιζαν τα «βαρβαρικά» ονόματα και οι Αμερικανοί περικόπτουν το Αναστασία Βερυβάκη σε Αν – Μπι, επί παραδέιγ-ματι.
Πρόκειται λοιπόν για μια επικράτεια των σημείων, όπου εκλείπουν τα σημαινό-μενα, όπως θα το εξέφραζε και ο Μπάρτιος (Ρολάνος Μπάρτιος);
Είμαστε μόνον ότι έχουμε μάθει να είμαστε;
Ιδού η απορία – (κατά τον Γουλιαμόν Σαιξπήρογλου).
Ας φανταστούμε το ανθρώπινο πρόσωπο, σαν ένα ώριμο κρεμμύδι, όπου οι δια-δοχικοί μανδύες αναλογούν στα διαδοχικά «Εγώ» μας – στο Εγώ της οικογένειας, στο Εγώ της κοινωνίας, στο Εγώ του εραστή, στο Εγώ της ποδοσφαιρικής ομάδας μας κ.ο.κ. Αν αρχίζουμε να αφαιρούμε ένα - ένα αυτά τα τσόφλια του Εγώ, τι θας απομείνει στο τέλος; Και θα μείνει τίποτα;
Θα βρούμε κάποιο ζουμερό πυρήνα στο κρεμμύδι μας, για να αποφανθούμε ότι εκεί βρίσκεται όλη η γλύκα του και η καούρα του και η μπόχα του;
Είναι αμφίβολο…
Εν τούτοις, μας διαφεύγει μια λεπτομέρεια. Είναι μεν οδυνηρό το να αφαιρούμε στρώματα από την ψυχή μας και να τα πετάμε στα σκουπίδια, επειδή κάθε ένα από αυτά αντιληφθήκαμε κάποτε πως ήταν ένα πουκάμισο αδειανό, ένα σημείο, που οφείλονταν στους καιρούς ή στην οικογένεια ή σ΄ένα πρόσωπο που αγαπή-σαμε, όμως…
Δεν μας μυρίζει τίποτα ενώ ξεφλουδιζόμαστε; Δεν κλαίμε από την καούρα, πετώντας ένα – ένα τα σημεία μας; Αν είμαστε απλά βατικιώτικα κρεμμύδια, πιθανόν και να γνωρίζαμε ήδη την απάντηση. Διότι δεν υπάρχει κανένας πυρήνας στα αληθινά κρεμμύδια, που να συμπυκνώνει μόνος στο εσωτερικό του τη γλυκύτητα, το πιπεράτο, το βρωμερό και το νόστιμο. Κάθε μανδύας που αφαιρούμε, τα έχει όλα. Αρκεί να φτιάξει κανείς ένα στιφάδο για να υποψιαστεί τα μυστικά της ανθρώπινης προσωπικότητας. Δεν υπάρχει ούτε ένα κρεμμυδόστρωμα, που να μην βρωμάει και να μην γλυκαίνει.
Ότι πετάς, απλώς το χάνεις.
Τι βλέπουμε λοιπόν κοιτάζοντας τον καθρέπτη, κύριε γλωσσοδέτη μου; Το ερώ-τημα σας είναι ακανθώδες και τσουχτερόν και οποιαδήποτε αποφατική κρίση επί αυτού, είναι παρακινδυνευμένη. Συνεπώς, δεν νομίζω ότι τελειώσαμε…
Σαγιονάρα…
η Κυρία
 
Ερεθιστικό για τη φαντασία το σχόλιο του/της Anonymous.
Γιατί κρεμμύδι και όχι κάτι τι άλλο; Ενα φρούτο που έχει κουκούτσι, ας πούμε. Μέσα για μέσα βρίσκεται ο σκληρός πυρήνας και μέσα στον πυρήνα η ελπίδα του σπόρου. Το φρούτο μπορεί να φαγωθεί, μπορεί να σαπίσει και να βρωμίσει, αλλά η ελπίδα μένει. Εκτός αν σπάσει ο προστατευτικός πυρήνας, το κουκούτσι, σε τόπο μη γόνιμο.
 
Σ' ευχαριστώ Muse. Tη θυμάμαι την Candy-Candy, δεν την διάβασα όμως ποτέ (εεμμ...σχεδόν). Σ' ευχαριστώ κι εσένα Ροδιά. Ωραίο το φρούτο σου. Μια παρατήρηση: Ίσως ξεχνάμε ότι η σύγκριση ποσοστών μπορεί να γίνει άκρως παραπλανητική ( οι περισσότερες πλαστικές...θυμηθείτε ότι το 0,5 είναι εκατό φορές μεγαλύτερο από το 0,005, τι θα είχαν να πουν, αμφότερα τα ποσοστά, για μια ολόκληρη κοινωνία; ).

*

Κυρία,
μου άρεσε η μεταφορά σας. Φαντάστηκα το κρεμμύδι να απαγγέλλει τη ρήση του Νίτσε:

"Όλοι όσοι διαθέτουν βάθος, είναι ευτυχείς, όταν παίζουν σαν τα χελιδονόψαρα στις κορυφές των κυμάτων· θεωρούν ό,τι καλύτερο το γεγονός ότι διαθέτουν κάποια επιφάνεια: την επιδερμοκάλυψή τους --sic venia verbo [ας μου επιτραπεί η έκφραση]".

Θεωρώ, όπως κι εσείς φαντάζομαι, ότι το κρεμμύδι διαθέτει βάθος κι ας πρόκειται για φιλοσοφικό βάθος. Επί τη ευκαιρία, πριν την εμφάνιση των σημειολόγων, ο Νίτσε είχε πει ενδιαφέροντα πράγματα για την επιφάνεια (ή τις επιφάνειες αν προτιμάτε) για τα οποία δεν είμαι άξιος να μιλήσω. Μόνο να τα διαβάζω, κουτσά-στραβά κι αυτό, είμαι άξιος.

*

Αγαπητέ Αθήναιε,
το να σκεφτώ την Ανδρομάχη σαν τον καθρέπτη (πηγή της αίσθησης ταυτότητας) του Έκτορα με συγκινεί ιδιαίτερα. Εντός των ημερών θα αγοράσω το βιβλίο που αναφέρετε. Χαίρομαι που έγινε αμέσως κατανοητό ότι δεν είχα την πρόθεση να φτιάξω μια καταχώρηση, τύπου "πού καταντήσαμε κύριοι" ή "ο σύγχρονος [τι απάτη κι αυτό] άνθρωπος και τα προβλήματά του", στο βάθος της οποίας θα ακουγόταν θρήνοι για την επάρατο νεωτερικότητα ή την, ακόμη πιο επάρατο, μετανεωτερικότητα.

*

Το απόσπασμα του Νίτσε το μετάφρασα από τα Αγγλικά. Ας κάνει, όποιος μπορεί, καλύτερη μετάφραση. Τον/την ευχαριστώ εκ των προτέρων: "skin-coverdness- All people who have depth find happiness in being for once like flying fish, playing on the peaks of waves; what they consider beast in things is that they have a surface: their skin-coverdness- sic venia verbo."

Ο επιμελητής και μεταφραστής Walter Kaufmann σημειώνει από κάτω: sic venia verbo: forgive the word. The German word Nietzsche coined is Hautlichkeit
 
beast = best
 
Καλή μου ροδιά,

Η χτεσινή σου παρατήρηση όσον αφορά το θέμα της ταυτότητας, στο σαλόνι του φίλου «ασπρηπετραξέξασπρη…», ήταν ζουμερή και εύστοχη. Ασφαλώς και δεν είναι μόνο τα κρεμμύδια, που αναλογούν στην ανθρώπινη προσωπικότητα. Α-πλώς, αυτό το παράδειγμα το είχε διαλέξει πρώτα ο Βούδας και έπειτα ο Καστο-ριάδης, προκειμένου να δώσουν μία ιδέα για το μηδέν της ανθρώπινης προσω-πικότητας.
Σε διαβεβαιώνω ότι δεν ανήκω, επ’ ουδενί, στις κυρίες που μπορεί να τις ξεφλου-δίζει κάποιος και να μην βρίσκει τίποτα πέραν του κενού. Απ’ την άλλη, κάθε φορά ποτ αφαιρώ ένα ρούχο, ένα φλούδι ή ένα εσώρουχο προσέχω να μην φανεί ο πυρήνας μου, παρότι δεν είμαι βέβαιη και ότι υπάρχει.
Η αλήθεια είναι, καλή μου ροδιά, πως η ζωή θα ήταν ανυπόφορη, αν βεβαιωνό-μαστε πως κάτω από τις μάσκες μας ή την ευωδιαστή (από ακριβά αρώματα) σάρκα μας, δεν υπάρχει παρά το μηδέν. Ακόμα και αν δεν διαθέτουμε ένα κου-κούτσι – ή πολλά μαζί όπως τα ρόδια – θα έπρεπε να τα εφεύρουμε. Ασχέτως αν μετά τα προστατεύουμε ως κόρες οφθαλμών, με το να τα καταχωνιάζουμε τόσο βαθιά, ώστε να μην μπορεί να τα διακρίνει κανένας. Διότι (μεταξύ κυριών) πόσες φορές έπιασες και εσύ τον εαυτό σου να ξεγυμνώνεται τόσο υπολογιστικά, για να μην δει άλλο μάτι τα κουκούτσια του;
Εγώ τουλάχιστον χρόνια τώρα, όταν γδύνομαι είναι σαν να φοράω πανοπλία. Η σάρκα μου έχει καταντήσει το πιο βαρύ πανωφόρι, που φόρεσα εδώ και καιρό.
Γι’ αυτό, καλή μου ροδιά, αποφεύγω να φανταστώ τον εαυτό μου ως ένα ώριμο φρούτο, που μπορεί να το δαγκώσουν ή να το κάμνουν κομπόστα και ας χάνω έτσι την παρηγοριά ότι θα παραμείνει ένα κουκούτσι, που θα διατηρεί τη δυνα-τότητα της ύπαρξης.
Σ΄ ευχαριστώ όμως, γιατί μου θύμισες το πως αντιλαμβανόμουν τον εαυτό μου, όταν ήμουν πολύ πιο νέα – και καθόλου κυρία.

Πολύ φιλικά…
Η Κυρία
 
Δημοσίευση σχολίου

This page is powered by Blogger. Isn't yours?