4.11.06
Ο τρίτος άνθρωπος.
James Ensor (1860-1949), "Το πορτραίτο μου το 1960", έργο του 1888.
Αποφεύγει κανείς να υποβάλει μήνυση γιατί κάποιος τον σκέφτηκε υβριστικά. Δεν αποκλείεται να το δούμε κι αυτό, όμως συνήθως τα προβλήματα δημιουργούνται από τη στιγμή που ένας τρίτος ενδέχεται να ακούσει ή να διαβάσει τις ύβρεις. Η οργή και η βίαιη αντίδραση απέναντι στη βρισιά, αλλά και η ίδια η ανάγκη να βρίσεις, νοιώθω ότι εμπεριέχουν στη βάση τους, μεταξύ άλλων, την υποτίμηση αυτού του τρίτου: Του ακροατή ή του αναγνώστη. Λες και δεν μπορώ εγώ να καταλάβω τι καπνό φουμάρουν, τόσο ο υβριστής (Γιατί βρίζεις ρε μαλάκα;) όσο και ο υβριζόμενος (Τι θυμώνεις ηλίθιε και μου σπας τα νεύρα;). Θεωρούμαι κι απ τους δύο μειωμένης αντιλήψεως: Κάποιος πρέπει να μου τα κάνει λιανά. Κατά προτίμηση ένας δικαστής. Είναι πιθανό βέβαια ο υβριζόμενος να αγαπά τον υβριστή τόσο, ώστε να αναστατώνεται ως ακροατής και να αντιδρά αναλόγως. Σ' αυτήν την περίπτωση το δικαστήριο θα είναι μια ευκαιρία να δει το αγαπημένο πρόσωπο και επομένως εγκρίνω τη διαδικασία. Όταν όμως κλείσω τα μάτια, ακούω τόσο τον έναν όσο και τον άλλο να μου αντιτείνουν και δικαίως: "Μα τι λες τώρα; Κι αν δεν προλάβεις να καταλάβεις τι καπνό φουμάρει ο άλλος πριν τις εκλογές, πριν υπογραφούν τα συμβόλαια, πριν με προσλάβεις, πριν τη συνάντηση, πριν τη δίκη, πριν πεθάνεις;"
*
«Ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται». Αν δεν είναι πολύ σημαντικό αυτό που πρόκειται να συμβεί σ' ένα τέρμινο, να πέσει ατομική βόμβα στο κεφάλι μου ας πούμε, λέω να κάνω υπομονή και να βγάζω τη γλώσσα μου στον καθρέφτη.
Κι αυτό θα περάσει.
*
Αποφεύγει κανείς να υποβάλει μήνυση γιατί κάποιος τον σκέφτηκε υβριστικά. Δεν αποκλείεται να το δούμε κι αυτό, όμως συνήθως τα προβλήματα δημιουργούνται από τη στιγμή που ένας τρίτος ενδέχεται να ακούσει ή να διαβάσει τις ύβρεις. Η οργή και η βίαιη αντίδραση απέναντι στη βρισιά, αλλά και η ίδια η ανάγκη να βρίσεις, νοιώθω ότι εμπεριέχουν στη βάση τους, μεταξύ άλλων, την υποτίμηση αυτού του τρίτου: Του ακροατή ή του αναγνώστη. Λες και δεν μπορώ εγώ να καταλάβω τι καπνό φουμάρουν, τόσο ο υβριστής (Γιατί βρίζεις ρε μαλάκα;) όσο και ο υβριζόμενος (Τι θυμώνεις ηλίθιε και μου σπας τα νεύρα;). Θεωρούμαι κι απ τους δύο μειωμένης αντιλήψεως: Κάποιος πρέπει να μου τα κάνει λιανά. Κατά προτίμηση ένας δικαστής. Είναι πιθανό βέβαια ο υβριζόμενος να αγαπά τον υβριστή τόσο, ώστε να αναστατώνεται ως ακροατής και να αντιδρά αναλόγως. Σ' αυτήν την περίπτωση το δικαστήριο θα είναι μια ευκαιρία να δει το αγαπημένο πρόσωπο και επομένως εγκρίνω τη διαδικασία. Όταν όμως κλείσω τα μάτια, ακούω τόσο τον έναν όσο και τον άλλο να μου αντιτείνουν και δικαίως: "Μα τι λες τώρα; Κι αν δεν προλάβεις να καταλάβεις τι καπνό φουμάρει ο άλλος πριν τις εκλογές, πριν υπογραφούν τα συμβόλαια, πριν με προσλάβεις, πριν τη συνάντηση, πριν τη δίκη, πριν πεθάνεις;"
*
«Ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται». Αν δεν είναι πολύ σημαντικό αυτό που πρόκειται να συμβεί σ' ένα τέρμινο, να πέσει ατομική βόμβα στο κεφάλι μου ας πούμε, λέω να κάνω υπομονή και να βγάζω τη γλώσσα μου στον καθρέφτη.
Κι αυτό θα περάσει.
*
Comments:
«Ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται».
Σε ποιά χώρα; Γιατί εδώ είναι στην καλή χαρά, και ο ψεύτης και ο κλέφτης μέχρι τα βαθιά γεράματα.
Και μια που καταφεύγεις σε παροιμία, ορίστε και ένα άλλο σχήμα λόγου: "Άντε να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας".
Θέλω να πω, δηλαδή, πως λείπουν ορισμένες παράμετροι από τον (πρωτότυπο, είναι αλήθεια) συλλογισμό σου:
1) Παίρνεις πχ. ως δεδομένο ότι ο τρίτος έχει την διάθεση, το χρόνο και την υπομονή να καθήσει να καταλάβει τι καπνό φουμάρει ο καθένας.
2) Αλλά και να έχει την διάθεση, θεωρείς δεδομένο ότι έχει και όλες τις απαραίτητες πληροφορίες στα χέρια του ώστε να μπορεί να βγάλει το σωστό συμπέρασμα.
3) Ας πούμε ότι στο θέμα που ανέκυψε έχει δίκιο ο Α ή ο Β. Τότε πως εξηγείς ότι θα βρείς σχολιαστές να υποστηρίζουν τόσο τον Α όσο και τον Β; Προσωρινό φαινόμενο πάντως δεν είναι, ούτε φαίνεται να έχουν καταλάβει τόσο καιρό τι καπνό φουμάρει ο Α και τι ο Β. Επομένως, και οι μειωμένης αντιλήψεως δεν λείπουν.
Τέλος, ο συλλογισμός σου μοιάζει να υπονοεί ότι αντιδράσουμε όταν μας βρίζει κάποιος μόνο αν πείσει και τρίτους για όσα μας καταμαρτυρά. Δηλαδή δεν αντιδράμε στις βρισιές και τις αποτυχημένες, αλλά μόνο στις επιτυχημένες συκοφαντίες;
Σε ποιά χώρα; Γιατί εδώ είναι στην καλή χαρά, και ο ψεύτης και ο κλέφτης μέχρι τα βαθιά γεράματα.
Και μια που καταφεύγεις σε παροιμία, ορίστε και ένα άλλο σχήμα λόγου: "Άντε να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας".
Θέλω να πω, δηλαδή, πως λείπουν ορισμένες παράμετροι από τον (πρωτότυπο, είναι αλήθεια) συλλογισμό σου:
1) Παίρνεις πχ. ως δεδομένο ότι ο τρίτος έχει την διάθεση, το χρόνο και την υπομονή να καθήσει να καταλάβει τι καπνό φουμάρει ο καθένας.
2) Αλλά και να έχει την διάθεση, θεωρείς δεδομένο ότι έχει και όλες τις απαραίτητες πληροφορίες στα χέρια του ώστε να μπορεί να βγάλει το σωστό συμπέρασμα.
3) Ας πούμε ότι στο θέμα που ανέκυψε έχει δίκιο ο Α ή ο Β. Τότε πως εξηγείς ότι θα βρείς σχολιαστές να υποστηρίζουν τόσο τον Α όσο και τον Β; Προσωρινό φαινόμενο πάντως δεν είναι, ούτε φαίνεται να έχουν καταλάβει τόσο καιρό τι καπνό φουμάρει ο Α και τι ο Β. Επομένως, και οι μειωμένης αντιλήψεως δεν λείπουν.
Τέλος, ο συλλογισμός σου μοιάζει να υπονοεί ότι αντιδράσουμε όταν μας βρίζει κάποιος μόνο αν πείσει και τρίτους για όσα μας καταμαρτυρά. Δηλαδή δεν αντιδράμε στις βρισιές και τις αποτυχημένες, αλλά μόνο στις επιτυχημένες συκοφαντίες;
Αγαπητέ bfo,
Δεν είναι πρωτότυπος ο συλλογισμός μου. Έκανα μια προσπάθεια να περπατήσω (σκοντάφτοντας) συντροφιά με το χαμογελαστό, “οι ελαφροί ας με λέγουν ελαφρόν”. Ο στίχος τα περιέχει όλα και κάτι παραπάνω. Μπορεί όμως και να τον διαβάζω λάθος.
Λίγα σχόλια θα κάνω, γραμμένα με διάθεση απλοποίησης εξαιρετικά σύνθετων καταστάσεων. Αλλά, όπως σημειώνεις κι εσύ, δεν διαθέτουν όλοι “το χρόνο και την υπομονή”. Για να μη μιλήσουμε για ικανότητες...
Είναι πράγματι δύσκολο να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας. Αλλά σε ποιους να το αποδείξεις και γιατί; Και είναι πάντα κακό, αν δεν είσαι, να σε θεωρούν ελέφαντα; Θέλω να πω, αν κάποιος με πει πούστη χωρίς να είμαι, θα πρέπει εγώ να κάτσω ν' ασχοληθώ; Ή να απολογηθώ σε όσους θεωρούν το πούστης κατάντια;
Η αλήθεια είναι ότι, λόγου χάριν, στην πολιτική, σε μια δημοκρατία, όπου κάθε ψήφος έχει το ίδιο βάρος με τη διπλανή της, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Αλλά εγώ δεν είμαι πολιτικός. Εδώ, όποιος με θεωρήσει ελέφα (ιδιαίτερα μοβ) παίρνει πόδι.
“Παίρνεις ως δεδομένο [...] ότι ο τρίτος έχει την διάθεση, το χρόνο και την υπομονή να καθίσει να καταλάβει τι καπνό φουμάρει ο καθένας”.
Κάθε άλλο. Όσες φορές όμως διαπιστώνω ότι είμαι αυτός ο τρίτος (χωρίς διάθεση, χρόνο και υπομονή), προσπαθώ να κρατάω αποστάσεις απ’ τις σκέψεις μου. Τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που δεν το κάνει; Πρέπει άραγε να θεωρήσω ιδιαίτερα σημαντικό άτομο όποιον επιμένει να θίγει άλλους ή κι εμένα, ξεστομίζοντας το πρώτο πράγμα που του κατέβηκε στην κούτρα; Κι όσοι τον λαμβάνουν υπ' όψιν, τι άλλο είναι αν όχι μια απ τα ίδια.
“[...] ότι έχει και όλες τις απαραίτητες πληροφορίες στα χέρια του ώστε να μπορεί να βγάλει το σωστό συμπέρασμα.”
Ναι, αλλά το γεγονός ότι κάποιος συνηθίζει να βγάζει συμπεράσματα, χωρίς να διαθέτει, αν όχι όλα τουλάχιστον μερικά, στοιχεία, αυτό κάτι μου λέει γι αυτόν, όχι για τον ενδεχόμενο ελέφαντα. Κάτι μου λέει για την ηθική του υπόσταση. Δεν λέω ότι είναι εύκολο να το προσέξεις. Θα το έχεις όμως πάντα κάτω απ τη μύτη σου.
“πώς εξηγείς ότι θα βρεις σχολιαστές να υποστηρίζουν τόσο τον Α όσο και τον Β;”
Ως προς αυτό, συντάσσομαι (διαισθητικά περισσότερο) με το παναγιωτοκονδύλιο: “Ακριβώς οι πνευματωδέστερες συζητήσεις αποδεικνύουν το αδύνατο της συναίνεσης: αυτές δείχνουν ότι για κάθε επιχείρημα υπάρχει κι ένα αντεπιχείρημα”.
“Επομένως, και οι μειωμένης αντιλήψεως δεν λείπουν.”
Φυσικά. Αλλά είναι ακριβώς αυτό: Μειωμένης αντιλήψεως. Συζητήσεις ή δικαστικές αποφάσεις δεν πρόκειται ν’ αυξήσουν ούτε τόσο δα την αντίληψη τους. Προσπαθώ να τους αποφεύγω, όταν τους καταλάβω (Προσπαθώ, αλλά μερικές φορές είναι χαριτωμένοι κι αξιαγάπητοι) Αν χρειαστεί να τους παρακάμψει κανείς, ας το κάνει χωρίς δράματα...
“Δηλαδή δεν αντιδράμε στις βρισιές και τις αποτυχημένες, αλλά μόνο στις επιτυχημένες συκοφαντίες;”
Αντιδρούμε σε όλες. Ιδιαίτερα όταν μας θίγουν επαγγελματικά ή πολιτικά. Αλλά μέχρις εκεί. Θα αποφύγω να κάνω τον πρώτο τυχόντα (ή όχι και τόσο τυχόντα) άξονα της συναισθηματικής μου ζωής. Αισθάνομαι να με μειώνουν, όχι τόσο οι νομικές ή άλλες αντιδράσεις, αλλά η ιερή αγανάκτηση και οι κορώνες που τη συνοδεύουν. Ιδιαίτερα όταν προέρχονται από ανθρώπους που κέρδισαν την εκτίμησή μου με τον καιρό. Και που, οι περισσότερες (κορώνες), εύκολα μπορούν να αναχθούν σε ένα έμμεσο αλλά δημόσιο “ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε;”
Αφού λοιπόν το φωνάζουν δημόσια, απαντώ: “Φυσικά ξέρω! Τι νομίζεις ότι έκανα τόσον καιρό; Βρούβες καθάριζα;”
Κάποια στιγμή θα επανέλθω για το “ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται”.
Όχι άλο έμα, όπως έλεγε κι ο κύριος Γούφας.
*
Δεν είναι πρωτότυπος ο συλλογισμός μου. Έκανα μια προσπάθεια να περπατήσω (σκοντάφτοντας) συντροφιά με το χαμογελαστό, “οι ελαφροί ας με λέγουν ελαφρόν”. Ο στίχος τα περιέχει όλα και κάτι παραπάνω. Μπορεί όμως και να τον διαβάζω λάθος.
Λίγα σχόλια θα κάνω, γραμμένα με διάθεση απλοποίησης εξαιρετικά σύνθετων καταστάσεων. Αλλά, όπως σημειώνεις κι εσύ, δεν διαθέτουν όλοι “το χρόνο και την υπομονή”. Για να μη μιλήσουμε για ικανότητες...
Είναι πράγματι δύσκολο να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας. Αλλά σε ποιους να το αποδείξεις και γιατί; Και είναι πάντα κακό, αν δεν είσαι, να σε θεωρούν ελέφαντα; Θέλω να πω, αν κάποιος με πει πούστη χωρίς να είμαι, θα πρέπει εγώ να κάτσω ν' ασχοληθώ; Ή να απολογηθώ σε όσους θεωρούν το πούστης κατάντια;
Η αλήθεια είναι ότι, λόγου χάριν, στην πολιτική, σε μια δημοκρατία, όπου κάθε ψήφος έχει το ίδιο βάρος με τη διπλανή της, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Αλλά εγώ δεν είμαι πολιτικός. Εδώ, όποιος με θεωρήσει ελέφα (ιδιαίτερα μοβ) παίρνει πόδι.
“Παίρνεις ως δεδομένο [...] ότι ο τρίτος έχει την διάθεση, το χρόνο και την υπομονή να καθίσει να καταλάβει τι καπνό φουμάρει ο καθένας”.
Κάθε άλλο. Όσες φορές όμως διαπιστώνω ότι είμαι αυτός ο τρίτος (χωρίς διάθεση, χρόνο και υπομονή), προσπαθώ να κρατάω αποστάσεις απ’ τις σκέψεις μου. Τι είδους άνθρωπος είναι αυτός που δεν το κάνει; Πρέπει άραγε να θεωρήσω ιδιαίτερα σημαντικό άτομο όποιον επιμένει να θίγει άλλους ή κι εμένα, ξεστομίζοντας το πρώτο πράγμα που του κατέβηκε στην κούτρα; Κι όσοι τον λαμβάνουν υπ' όψιν, τι άλλο είναι αν όχι μια απ τα ίδια.
“[...] ότι έχει και όλες τις απαραίτητες πληροφορίες στα χέρια του ώστε να μπορεί να βγάλει το σωστό συμπέρασμα.”
Ναι, αλλά το γεγονός ότι κάποιος συνηθίζει να βγάζει συμπεράσματα, χωρίς να διαθέτει, αν όχι όλα τουλάχιστον μερικά, στοιχεία, αυτό κάτι μου λέει γι αυτόν, όχι για τον ενδεχόμενο ελέφαντα. Κάτι μου λέει για την ηθική του υπόσταση. Δεν λέω ότι είναι εύκολο να το προσέξεις. Θα το έχεις όμως πάντα κάτω απ τη μύτη σου.
“πώς εξηγείς ότι θα βρεις σχολιαστές να υποστηρίζουν τόσο τον Α όσο και τον Β;”
Ως προς αυτό, συντάσσομαι (διαισθητικά περισσότερο) με το παναγιωτοκονδύλιο: “Ακριβώς οι πνευματωδέστερες συζητήσεις αποδεικνύουν το αδύνατο της συναίνεσης: αυτές δείχνουν ότι για κάθε επιχείρημα υπάρχει κι ένα αντεπιχείρημα”.
“Επομένως, και οι μειωμένης αντιλήψεως δεν λείπουν.”
Φυσικά. Αλλά είναι ακριβώς αυτό: Μειωμένης αντιλήψεως. Συζητήσεις ή δικαστικές αποφάσεις δεν πρόκειται ν’ αυξήσουν ούτε τόσο δα την αντίληψη τους. Προσπαθώ να τους αποφεύγω, όταν τους καταλάβω (Προσπαθώ, αλλά μερικές φορές είναι χαριτωμένοι κι αξιαγάπητοι) Αν χρειαστεί να τους παρακάμψει κανείς, ας το κάνει χωρίς δράματα...
“Δηλαδή δεν αντιδράμε στις βρισιές και τις αποτυχημένες, αλλά μόνο στις επιτυχημένες συκοφαντίες;”
Αντιδρούμε σε όλες. Ιδιαίτερα όταν μας θίγουν επαγγελματικά ή πολιτικά. Αλλά μέχρις εκεί. Θα αποφύγω να κάνω τον πρώτο τυχόντα (ή όχι και τόσο τυχόντα) άξονα της συναισθηματικής μου ζωής. Αισθάνομαι να με μειώνουν, όχι τόσο οι νομικές ή άλλες αντιδράσεις, αλλά η ιερή αγανάκτηση και οι κορώνες που τη συνοδεύουν. Ιδιαίτερα όταν προέρχονται από ανθρώπους που κέρδισαν την εκτίμησή μου με τον καιρό. Και που, οι περισσότερες (κορώνες), εύκολα μπορούν να αναχθούν σε ένα έμμεσο αλλά δημόσιο “ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε;”
Αφού λοιπόν το φωνάζουν δημόσια, απαντώ: “Φυσικά ξέρω! Τι νομίζεις ότι έκανα τόσον καιρό; Βρούβες καθάριζα;”
Κάποια στιγμή θα επανέλθω για το “ο κλέφτης και ο ψεύτης τον πρώτο χρόνο χαίρονται”.
Όχι άλο έμα, όπως έλεγε κι ο κύριος Γούφας.
*
“ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε;”
Φυσικά ξέρω! Τι νομίζεις ότι έκανα τόσον καιρό; Βρούβες καθάριζα;”
-Eίσαι ο Κουκουζέλης;-)
- Μπράβο σου ρε, το βρήκες:)))
Aλήθεια τι νάχει γράψει ο Θάς στο λήμμα Κουκουζελίζω;
Δημοσίευση σχολίου
Φυσικά ξέρω! Τι νομίζεις ότι έκανα τόσον καιρό; Βρούβες καθάριζα;”
-Eίσαι ο Κουκουζέλης;-)
- Μπράβο σου ρε, το βρήκες:)))
Aλήθεια τι νάχει γράψει ο Θάς στο λήμμα Κουκουζελίζω;
