12.2.07
Αποκριάτικο ή οι μεταμφιέσεις του νοήματος.
Ο Γιώργος Δανέζης αναφέρεται, στην τελευταία Νέα Εστία (τεύχος Ιανουαρίου 2007),
[...] στη συλλογή μεσαιωνικών παροιμιών που εξέδωσε [ο Καρλ Κρουμπάχερ] το 1894 [όπου] συναντούμε μια παροιμία την οποία αδυνατεί [ο Κρουμπάχερ] να ερμηνεύσει:Και συνεχίζει ο Δανέζης:«Πτωχός ή πλούσιος, αν δεν την βάλη ουδέν κοιμάται».
Στην προσπάθειά του να θεραπεύσει το χωρίο [ο Κ. Κρ.], ακολουθεί τη γραφή ενός χειρογράφου που παραδίδει την παροιμία σε άλλη μορφή: «καν πλούσιος, καν πτωχός αυτήν ου βάλη, ου κοιμάται», διορθώνοντας το αυτήν σε αυτίν. Έτσι μεταφράζει:Το 1986 παρεμβαίνει ερμηνευτικά με άρθρο του ο Μ. Ζ. Κοπιδάκης, χαρακτηρίζοντας αθωότατο τον Κρουμπάχερ:«πλούσιος ή φτωχός, αν δεν βάλει το αυτί του κάτω, δεν κοιμάται».
Η μόνη ορθή ερμηνεία της παροιμίας [γράφει ο Κοπιδάκης] είναι βεβαίως αυτή που μαντεύει κάθε νεοέλληνας φτωχός ή πλούσιος, μαρξιστής ή καπιταλιστής, σοφός ή άσοφος. Άλλωστε τις ελάχιστες αμφιβολίες που μπορεί να έχει και ο πιο σχολαστικός τις διαλύει ο κώδικας Βουλισμά (βλ Ν. Πολίτης, Παροιμίαι, Α’, σ. 8, ν’)Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά υποστηρίζει ο συντάκτης του σημειώματος:«πτωχός και πλούσιος αν δεν τον βάλη, ουδέν κοιμάται»
[...] Σίγουρα ο Έλληνας παροιμιογράφος του Μεσαίωνα θα ήταν ιδιαίτερα ικανοποιημένος όχι τόσο με τον «αθωότατο» Γερμανό φιλόλογο, όσο με τους «πονηρούς» Έλληνες συμπατριώτες του, γιατί αυτό ακριβώς επεδίωκε, να οδηγήσει τους ακροατές και αναγνώστες του «να πάει ο νους τους στο πονηρό».Πρόκειται για αίνιγμα, ισχυρίζεται, που ανήκει σε μια μεγάλη ομάδα αινιγμάτων:
Τα παραπειστικά [...] αινίγματα [που] περιγράφουν δήθεν ερωτικές πράξεις ή σεξουαλικά όργανα, ενώ η λύση τους είναι «παρά προσδοκίαν» εντελώς αθώα.Για να καταλήξει:
Το ότι το παραπάνω αίνιγμα της συλλογής του Κρουμπάχερ ανήκει σε αυτήν την κατηγορία διαπιστώνεται από τις σωζόμενες σήμερα παραλλαγές του. Αυτές μας δίνουν και την λύση: πρόκειται –ανάλογα με την παραλλαγή- για την κλειδαριά ή τον σύρτη της θύρας του σπιτιού [...]--------------------
Όλες οι υπογραμμίσεις δικές μου.
--------------------
Comments:
Αυτίν έβαλες σήμερον; Ξάγρυπνος θα μείνεις κι εγώ παρέα. Αύριον έχει ο Θεός. Να βάλεις αύριον. Αν πης για μεθαύριον, όλοι οι Ντίνοι θα Βάλου[σι]ν....."Βάλε, Ντίνο, Βγάλε, Ντίνο", να κάμουσιν δουλειάν και τα ανθοπωλεία τα συφοριασμένα.
Ορθότατα, αυτίν. Οι αινιγματογράφοι είχαν πελατεία τους ορθοτομούντες χωρίτες και βουργεσίους και κυρίως παιδάκια. Ασεμνογραφούσαν μόνον ταις Απόκρεω και έστηναν φανούς και πετεγολέτσια. Τα αινίγματα ήσαν ψευδάσεμνα, ή τουλάχιστον υπαινικτικά:
"τεντωμένη την βάζω, ζαρωμένη την βγάζω". Τι ήναι; η κάλτζα, όχι η μπούτζα.
Και οι βωμολοχίες διαβάζονταν πάντοτε δισήμως:
Μάνα ΜΟΥ ΝΙ κος πέθανε..
Να νάΨΩ Λ[Η]γο το κερί
Στου ΑΡΧΙΔΙΑκου την αυλή...
"τεντωμένη την βάζω, ζαρωμένη την βγάζω". Τι ήναι; η κάλτζα, όχι η μπούτζα.
Και οι βωμολοχίες διαβάζονταν πάντοτε δισήμως:
Μάνα ΜΟΥ ΝΙ κος πέθανε..
Να νάΨΩ Λ[Η]γο το κερί
Στου ΑΡΧΙΔΙΑκου την αυλή...
Η μαγεία της αμφισημίας... πως να την καταλάβει ο δόλιος ο Γερμανός;
Δόλιος= "καημένος" και ουχί "πονηρός"!
Δόλιος= "καημένος" και ουχί "πονηρός"!
«πτωχός και πλούσιος αν δεν τον βάλη, ουδέν κοιμάται»
Θα προτιμησω αυτη την εκδοχη...
(τον ΣΥΝΑΓΕΡΜΟ εννοω που αντικατεστησε τις κλειδαριες) :-ΡΡ
Θα προτιμησω αυτη την εκδοχη...
(τον ΣΥΝΑΓΕΡΜΟ εννοω που αντικατεστησε τις κλειδαριες) :-ΡΡ
Πάνο, εδώ που τα λέμε κι ο Έλληνας δεν φαίνεται τόσο ευαίσθητος στην αμφισημία (αν και εξαιρετικός, απ' ό,τι ξέρω, φιλόλογος).
Λουκρητία, ανανεώνεις την εθνική μας παράδοση.
Λουκρητία, ανανεώνεις την εθνική μας παράδοση.
Η ΠΑΡΟΙΜΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΣΚΕΜΕΝΩΣ ΑΝΟΡΘΟΓΡΑΦΗ, ΚΑΙ ΠΡΟΦΑΝΩΧΨΣ ΤΟ ΒΑΛΕΙ ΓΡΑΦΕΤΑΙ ΜΕ ΔΥΟ ΛΑΜΔΑ ΟΠΟΤΕ ΕΞΗΓΟΥΝΤΑΙ ΟΛΑ, ΥΠΗΡΓΑΝ ΠΡΟΔΡΟΜΟΙ ΤΟΥ ΓΟΥΦΑ, ΑΦΤΙ ΘΑ ΤΑ ΚΑΝΕΤΕ, ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΩΣΤΗΟ ΕΙΝΑΙ Η ΕΙΔΗΣΙς ΤΟΥ ΕΞΕΡΕΤΙΚΟΥ ΜΠΟΣΤ, ΣΥΧΑΡΗΤΙΡΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΤΕ ΑΠΟ ΣΑΧΛΕΣ ΝΑ ΠΑΡΤΕ 5 ΜΠΑΛΑΚΙΑ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΘΑ ΤΑ ΚΑΝΕΤΕ
ΛΑΓΑΝΕΣ ΝΑ ΦΑΤΕ ΛΑΓΑΝΕΣ
ΛΑΓΑΝΕΣ ΝΑ ΦΑΤΕ ΛΑΓΑΝΕΣ
Σας κάλεσα στο παιχνίδι "Πέντε πράγματα για μένα". Αν δεν έχετε διάθεση να συμμετάσχετε, κανένα πρόβλημα.
Δημοσίευση σχολίου