aspripetraxexaspri

Αγαπητέ φίλε,

θέλοντας, εκτός από τις ευχές για το νέον έτος, να σου στείλω και κάτι ακόμα, αποφάσισα να συμπεριλάβω σε αυτό το ταπεινό ηλεκτρονικό μου μήνυμα κι ένα απόσπασμα από ένα παλαιό βιβλίο ζωολογίας, που εδώ και λίγο καιρό ανακάλυψα στην βιβλιοθήκη του παππού μου και από τότε δεν χάνω ευκαιρία, κάθε φορά που βρίσκω λίγο χρόνο, να διαβάζω και λίγες αράδες. Το ενδιαφέρον σε αυτά τα παλαιά βιβλία βρίσκεται στο ο,τι δεν στέκονται σε μια απλή παράθεση επιστημονικών λεπτομερειών αλλά προχωρούν και σε διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης του γνωστικού αντικειμένου δίνοντάς μας πληθώρα πληροφοριών π.χ. γεωγραφικών, γλωσσολογικών, γαστριμαργικών κ.α.

Η Κέρδα

Ένας μεζές, που σχεδόν ποτέ δεν έλειπε από το τραπέζι όλων των μερακλήδων, που κατοικούσαν στα παράλια της Μεσογείου και όχι μόνο, ειδικά κατά την διάρκεια των εορτών, είναι και η γνωστή σε όλους τους παλιούς Κέρδα. Το γεγονός ό,τι από τα πανάρχαια χρόνια το ψάρι αυτό αποτελούσε περιζήτητο μεζέ των προγόνων μας κατέστησε την αλιεία του λίαν επικερδή, εξ ού προκύπτει και η ονομασία του είδους.

Δυστυχώς στις ημέρες μας, λόγω της εντατικής εκμετάλλευσης, τα αλιεύματα του συγκεκριμένου είδους έχουν περιοριστεί επικίνδυνα με συνέπεια οι νέοι μας να αγνοούν κι αυτό ακόμα το όνομα της Κέρδας ενώ το μόνο πράγμα που έχει απομείνει για να μας την θυμίζει είναι η λακέρδα των μπακάληδων. Πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι η λακέρδα δεν είναι παρά μια μικρή μόνο υποκατηγορία της οικογένειας των Κερδών. Το ψάρι αυτό που στην όψη μοιάζει στην παλαμίδα, έχει την ιδιότητα όταν ο ψαράς το βγάλει έξω από το νερό να παράγει ένα χαρακτηριστικό συριγμό. Μάλιστα ο συριγμός αυτός διαφέρει ανάλογα με το σε ποια φάση ωρίμανσης βρίσκεται το κάθε ψάρι. Έτσι ξεκινώντας από τα πιο νεαρά έχουμε την ντοκέρδα, την σικέρδα, την γνωστή λακέρδα κλπ. ως και την ρεκέρδα μιας και ρε είναι ο βαθύτερος συριγμός που καταγράφεται στις πηγές από την εποχή του Αριστοτέλη μέχρι σήμερα. Το φαινόμενο αυτό πρώτοι παρατήρησαν οι αρχαίοι Έλληνες και αυτός είναι ένας από τους λόγους, εάν όχι ο κυριότερος, που τους οδήγησε στο να θεωρούν τις μουσικές τους κλίμακες από την κορυφή προς την βάση, αντίθετα από εμάς.

Στις περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου όμως, απαντάται μεγαλύτερη ποικιλία αφού, λόγω περιβάλλοντος, οι κέρδες σε αυτά τα νερά σφυρίζουν και σε νίμια και τίζια και σ' όλους τους καταχρηστικούς σιουπέδες. Ιδιαίτερη μνεία όμως πρέπει να γίνει για τις κέρδες που αλιεύονται στον Εύξεινο Πόντο, την Προποντίδα και κυρίως στα στενά του Βοσπόρου και τον Κεράτιο. Από αυτές φημίζονται για την νοστιμιά τους οι βουκέρδες και μάλιστα πιο γλυκιές είναι αυτές που σφυρίζουν τον περίφημο βου του Χρυσάνθου, ο οποίος έμεινε στην ιστορία εξ αιτίας της μεγάλης αγάπης που έτρεφε για το ψάρι αυτό. Λέγεται μάλιστα ότι κατασκεύασε ιχθυοτροφείο, για να διδάξει στα αγαπημένα του ψάρια την πατρώα μας μουσική, από όπου ξεπήδησε μια πλειάδα ψαλτών, που όμως τα ονόματά τους δεν έφτασαν σε εμάς, λόγω της ιδιαίτερα ασθενικής φωνής που τους χαρακτήριζε. Πολλές φορές οι περαστικοί άκουγαν τον Χρύσανθο να διδάσκει τα ψάρια και ιστορική παρέμεινε η έκφραση : " πες μου νη ".

Κλείνοντας αναφέρουμε ότι η Κέρδα αλιεύεται και σε άλλες περιοχές της υφηλίου, όπως για παράδειγμα την Αφρική, όπου οι ιθαγενείς τρώνε το κρέας της Κέρδας, το βρίσκουν δε νοστιμότατο.

Ευτυχές το νέον έτος.
Υ.Γ. Μην ξεχάσεις να αποθηκεύσεις την νέα μου ηλεκτρονική διεύθυνση