aspripetraxexaspri

[...] Όπως κάθε τι καινούριο που μας γεμίζει ενθουσιασμό, έτσι έγινε και με το ίντερνετ. Όπως τώρα αναλογιζόμαστε την χρήση των κινητών, τώρα θα αρχίσουμε να μιλάμε για την υπερβολική έκθεση στην χρήση του ίντερνετ. Εάν λοιπόν δεν μπουν φραγμοί και ένα σαφές νομοθετικό πλαίσιο που θα προστατεύει τον πολίτη που δέχεται κριτική μέσα από τον ίντερνετ, γιατί η διαφορά με το ίντερνετ είναι ποια. Ότι την εφημερίδα την αγοράζεις και έχεις το δικαίωμα της επιλογής και αν θέλεις δεν την διαβάζεις. Στο ίντερνετ δεν υπάρχει αυτό. Όποτε ανοίξεις τον υπολογιστή σου θα δεις τα πάντα

Μπορεί να κινδυνεύσει ο ίδιος ο κοινωνικός ιστός που τόσα χρόνια έχουμε δημιουργήσει. Και επειδή είμαστε άνθρωποι που αρεσκόμαστε να λειτουργούμε εκτός ορίων, εκεί λοιπόν χρειάζονται τα όρια πρωτίστως για να μπορέσει να ξεδιαλεχτεί και ο καλός από τον κακό δημοσιογράφο. [...] Αυτά λοιπόν τα όρια μπορεί να τα θέσει μόνο η πολιτεία. Αν μας αφήσει για λίγο καιρό ακόμη απροστάτευτους και αν δεν λειτουργήσουν οι θεσμοί της δικαιοσύνης προστατευτικά γι’ αυτό τον κόσμο, τότε θα έχουμε σοβαρά προβλήματα. Ήδη τα έχουμε. Βλέπουμε ότι ιστοσελίδες όπως η σημερινή ή κάτι ανάλογες με τον τίτλο blogspot όπου ο καθένας μπορεί να καταθέτει την γνώμη του, είναι ευρέως διαδεδομένα. Εκατοντάδες χιλιάδες κόσμος πλέον λειτουργεί με αυτές τις σελίδες που έχουν αυτό τον τίτλο. Αν λοιπόν σε αυτές τις σελίδες δεν μπορέσουμε λίγο να εμβαθύνουμε με διακριτικότητα βέβαια, αλλά και με την βοήθεια καθηγητών ίσως και ιδιαίτερων νομικών σε αυτό το ζήτημα, θα έχουμε σοβαρά προβλήματα τα οποία εισπράττουμε ήδη σε μεμονωμένες περιπτώσεις όπως την δική μας.

Σαφώς και εντάσσονται. Υπάρχει γενικό πλαίσιο. Θέλουμε όμως να το εξειδικεύσουμε τώρα που έχουμε και την ευρυζωνικότητα και την χρήση του ίντερνετ. [...] Ποιος είναι αυτός ο οποίος δίνει την άδεια για να μπορεί κάποιος να κάνει χρήση μιας ιστοσελίδας και να την διαθέτει στο ευρύ κοινό; Γι’ αυτό και λέω ότι θέλει ιδιαίτερη λεπτομερή ρύθμιση το ζήτημα.

Αυτό το διαδίκτυο σαν χώρος είναι κάτι το ασύλληπτο, κάτι το αέναο, του οποίου τα όρια μέχρι τώρα δεν έχουν προκαθοριστεί. Κατά συνέπεια είναι πολύ δύσκολο κανείς να συγκεκριμενοποιήσει ευθύνες, πόσο μάλιστα να τις αποδώσει κιόλας.

Από εκεί και πέρα υπάρχουν διωκτικοί μηχανισμοί, υπάρχουν και όργανα αρμόδια να εξετάσουν και να διαλευκάνουν τέτοιες περιπτώσεις. Όπως για παράδειγμα, με ιδιαίτερη σπουδή στην Ελλάδα αλλά και στον ευρωπαϊκό χώρο γίνεται ένας έλεγχος της παιδικής πορνογραφίας που διακινείται μέσα από το διαδίκτυο

Ήμουν παιδί, όταν ο δάσκαλος της μουσικής μου, ο Ρομποτής, εε, όταν τον ρώτησα “δάσκαλε, τι είναι τέχνη;” μου είπε την απλή φράση “η Τέχνη είναι αυτή που εκφράζει τα συναισθήματά μας”. Εγώ τότε δε θα μουν δωδεκαετής και το έδεσα κόμπο, όπως λένε, αυτό που μου πε ο Ρομποτής. Σήμερα, που τα χρόνια πέρασαν, μπορώ να πω ένα δικό μου ορισμό, ότι “η τέχνη είναι καθώς κομπιούτερ ηλεκτρονικό που ζητάει χειριστή”.

Μπορεί η φράση μου να είναι ακατανόητος, αλλά πια, μελετώντας όλη μου τη ζωή την τέχνη, κατέληξα ότι ο καλλιτέχνης δεν είναι ο δημιουργός. Δημιουργός είναι εκείνος που χρησιμοποιεί την τέχνη. Είναι ο χειριστής του κομπιούτερ που το λέμε τέχνη. Είτε ποίηση, είτε ζωγραφική, είτε μουσική, χορός ή και κινηματόγραφος. Είναι δηλαδή η εποχή μας, είναι αυτό που λέμε, ζητάει, σήμερα, “τα κλειστά παράθυρα της άνοιξης”. Ζητάει έναν ειδικό άνθρωπο, ένα ειδικό μάτι, που θα ανοίξει το παράθυρο μιας νέας άνοιξης.

Ίσως να λέω κάτι πολύ σπουδαίο, ίσως να λέω κάτι πολύ αδύνατο. Πού θα βρεθεί αυτός ο χειριστής; Αυτός ο αματέρ, ο συλλέκτης, ο αναγνώστης; Πού θα βρεθεί μέσα στα εκατομμύρια των λαών; Αυτό είναι το πιο δύσκολο. Αλλά μπορεί η δημοσιότης να τον φέρει κοντά σε κείνο που ζητάει. Γιατί αν είναι χειριστής της τέχνης-κομπιούτερ, ηλεκτρονικού κομπιούτερ, θα ζητήσει τον μηχανισμό. Θα ζητήσει το μηχάνημα, για να χρησιμοποιήσει την τέχνη για βιολογικούς σκοπούς. Για βιολογικούς σκοπούς ή ακόμα για ξόρκι μαγικό ιατρικής.

Και εκείνο που ήθελα να πω για την ποίηση το έχω και γράψει κιόλα στο “Σύγγραμμα”, τα λυρικά μου: “Δε σκέφτομαι κι ο σύκαμνος θυμώνει. Γιατί να σημειώσω γεγονότα που ποτέ δε θα γυρίσουν; Η ποίηση είναι-δεν είναι γράψιμο”. Δεν είναι μόνο γράψιμο η ποίηση, είναι και λόγος και απαγγελία, είναι και ζωή. Μπορεί, μπορεί να βρεθεί εκείνος ο αποδέκτης της τέχνης, ο αποδέκτης της ποίησης, μπορεί να είναι ανάμεσά μας, μπορεί αυτή τη στιγμή που εγώ μιλώ να με ακούει και να τον καλέσω και να του πω “αν εσύ είσαι χειριστής, αυτού που λέω εγώ κομπιούτερ ηλεκτρονικό, την τέχνη, φανερώσου. Για να δεις και να συλλέξεις την τέχνη είτε σε λόγο, είτε σε γραφή, είτε σε εικόνα, είτε σε καρέ κινηματογράφου."

[...] έτσι έφτασαν στον δικό μας κόσμο οι καλλονές της Ευρώπης, όπως η Σοφία Λόρεν


[Aida του Clemente Fracassi. 1953. Τραγουδάει μια άλλη βεβαίως.]

και η Τζίνα Λολομπρίτζιτα,


[Μέσω flickr και zwaik.]

πριν υπογράψουν συμβόλαια με το Χόλιγουντ και γίνουν γνωστές στο αμερικάνικο κοινό. Τις λατρεύαμε σαν θεές, μαζί με κάποιες άλλες που πέρασαν σχεδόν απαρατήρητες στις Ηνωμένες Πολιτείες -τη Σιλβάνα Παμπανίνι,

[Μέσω Vintagephoto. Κλικ για μεγέθυνση. Αυτό που προσέχω
είναι το πόσο παχιά μπράτσα είχε...]

τη Σιλβάνα Μανγκάνο,


[ταινία Mambo του Ρομπέρ Ροσέν. 1954.]

τη Ροζάνα Ποντεστά.



Στην πραγματικότητα είχαμε περισσότερους λόγους να θρηνούμε παρά να πανηγυρίζουμε όταν οι Ιταλίδες ηθοποιοί πήγαιναν στο Χόλιγουντ: Αυτές οι απλές, εντυπωσιακές γυναίκες, που ήταν φανερό ότι τις είχαν αρπάξει κατευθείαν από τους δρόμους της Νάπολης, έμοιαζαν σαν πρωτόβγαλτες στη μεγαλούπολη με όλο αυτό το φτιασίδωμα που δεν τους πήγαινε καθόλου. (Στην επαρχία, όταν ασκείται κριτική συνήθως επικεντρώνεται στον επαρχιωτισμό των ανθρώπων σε μεγαλύτερο βαθμό απ ότι στις μεγαλουπόλεις.) Πάντως τίποτα δεν ήταν ικανό να μας πείσει ότι η Μπριζίτ Μπαρντό


[Μπριζίτ Μπαρτό στην κακή ταινία "Και ο θεός έπλασε τη γυναίκα".
Astrud Gilberto και Joao Gilberto φωνή, Stan Getz σαξόφωνο, Antonio Carlos Jobim μουσική, Norman Gimbel και Vinicius de Moraes στίχοι. Το τραγούδι, λέει ο μύθος, λέει η Wikipedia, ενέπνευσε η δεκαπεντάχρονη Heloísa Pinheiro.]

υστερούσε έναντι της Μέριλιν Μονρόε ως προς το ύψος της αμοιβής, τον αριθμό των θαυμαστών ή το πόσο αντιπροσωπευτική εικόνα των καιρών αποτελούσε. Τα ονόματα που επέλεξα να συμπεριλάβω στα τραγούδια που έγραψα στη δεκαετία του '60 (τα οποία ακολουθώντας το ύφος της ποπ αισθητικής, αναφερόνταν σε ονόματα διασημοτήτων) ανήκαν σε Ευρωπαίους σταρ όπως η Κλαούντια Καρντινάλε,


[8 1/2.]

η Μπριζίτ Μπαρντό, ο Αλέν Ντελόν και ο Ζαν-Πολ Μπελμοντό. Στα τέλη της δεκαετίας του '50, και ενόσω ακόμη καταγινόμουν με τη ζωγραφική, άφησα για λίγο στην άκρη την αφηρημένη τέχνη για να φτιάξω ένα πορτραίτο της Σοφίας Λόρεν βασισμένο σε ένα στιγμιότυπο από την ταινία Η γυναίκα του ποταμού [La donna del Po του Μάριο Σολντάτι].


[Σοφία Λόρεν, μέσω Percy Trout.]

Εντυπωσιάστηκα από τους εικαστικούς καλλιτέχνες της ποπ αρτ στην Μπιενάλε του Σάο Πάολο το 1967. Τότε είχα ήδη έτοιμο το πρώτο tropicalista άλμπουμ μου και είχα μία ασαφή εικόνα γύρω από την καταναλωτική νοοτροπία και την επίδραση που ασκούσαν επάνω της τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Δεν ήμουν βέβαιος με ποιον τρόπο μεταβαλλόταν ο ρόλος του σούπερ σταρ, αλλά ήξερα με σιγουριά ότι αυτό συνέβαινε. Το διαισθανόμουν διαβάζοντας διάφορα άρθρα στις εφημερίδες ή μέσα από συζητήσεις με φίλους, αλλά την εποχή εκείνη δεν είχα ιδέα τι συνέβαινε στους καλλιτεχνικούς κύκλους της Νέας Υόρκης, ούτε γνώριζα τον άνθρωπο που θα διατύπωνε με πλήρη σαφήνεια αυτό το ρεύμα: τον Άντι Γουόρχολ. Στα πορτραίτα του Έλβις και της Μέριλιν που δημιούργησε, αναγνώρισα αμέσως ότι αυτό που υποτίθεται ότι έπρεπε να δω δεν ήταν ένας ηθοποιός ή ένας ροκ σταρ, αλλά μια οπτική απεικόνιση με αυτόνομη οντότητα. Στη Μέριλιν του Γουόρχολ είδα με ποιόν τρόπο απλές εικόνες μπορούν να μετατραπούν σε σχόλια για τον κόσμο μας, αρκεί να απέχουμε εμείς από τον σχολιασμό τους. Η Μέριλιν έμοιαζε να είχε γεννηθεί μονάχα για να γίνει ένας χαρακτήρας στο σύμπαν του Γουόρχολ. Και κατ επέκταση, παραφράζοντας το σχόλιο του Όσκαρ Ουάιλντ για τον Μπαλζάκ, θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο εικοστός αιώνας όπως τον ξέρουμε αποτελεί δημιούργημα του Άντι Γουόρχολ. [...] Η επίδραση μορφών σαν τη Μέριλιν και τον Έλβις ήταν έμμεση· η βαθμιαία συνειδητοποίηση εκ μέρους μου αυτού που έμελλε να εξελιχθεί σε μια άνευ προηγουμένου επικράτηση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, επρόκειτο εν τέλει να βρει την έκφρασή του στο tropicalismo, αυτό το βραχύβιο, ατίθασο και αυτο-αναλυτικό κίνημα στη μουσική και στις εικαστικές τέχνες στη Βραζιλία, στο οποίο συμμετείχα στα τέλη της δεκαετίας του '60.